Cúng rằm hay cúng Mẫu là nghi lễ đặc biệt quan trọng đối với cả nhà trai và nhà gái. Buổi lễ này đánh dấu sự khởi đầu của một cuộc sống mới cho mỗi đứa trẻ. Vì vậy, cha mẹ nào cũng hết sức quan tâm đến việc tổ chức buổi lễ này. Ngoài việc chuẩn bị một lời đề nghị đầy đủ, cha mẹ cũng phải biết ưu đãi kéo dài hàng tháng để cảm ơn Đức Phật và các bà đỡ đã mang em bé đến với thế giới.
1. Ý nghĩa cúng đầy tháng cho bé trai, bé gái
Đối với người phương Đông nói chung và người Việt Nam nói riêng, lễ cúng đầy tháng hay còn gọi là cúng Mụ có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Lễ cúng này sẽ diễn ra khi đứa trẻ được sinh ra trên trời được 1 tháng. Trong lễ cúng, cha mẹ sẽ làm nhiều mâm cỗ mời bạn bè, hàng xóm, họ hàng đến chúc mừng bé vượt cạn thành công, cũng như chúc mừng mẹ đã hết thời gian kiêng cữ sau sinh.
Có hai khâu quan trọng nhất trong lễ cúng này là chuẩn bị mâm cỗ và đọc văn khấn cúng đầy tháng. Lý do tại sao cần phải đọc văn khấn đầy tháng cho bé trai và bé gái khi khấn là:
- Thông qua lời cầu nguyện, bạn có thể tôn vinh các vị Phật, các vị thần và tổ tiên đã luôn bảo vệ đứa trẻ, giúp đứa trẻ được tái sinh và bước vào gia đình.
- Nhắc nhớ công ơn 12 bà mẹ đã cưu mang người phụ nữ trong cơn vượt cạn để em bé được hình thành và chào đời thuận lợi
- Cầu mong các bà mụ và chư Phật tiếp tục che chở, bảo vệ và gia hộ cho bé khôn lớn và trưởng thành
- Việc gìn giữ nét đẹp văn hóa ngàn năm của dân tộc Việt Nam được truyền từ đời này qua đời khác

2. Nội dung bài cúng đầy tháng cho bé trai, bé gái
Sau khi chuẩn bị lễ vật đầy đủ, tươm tất, người phụ trách gia đình sẽ tiến hành lễ cúng đầy tháng cho bé. Nó là cần thiết để đọc trong thời gian thờ phượng ưu đãi kéo dài hàng tháng với một trái tim chân thành. Nguyên văn lời cầu nguyện như sau:
“A Di Đà Phật! Nam Mô A Di Đà Phật! Nam Mô Đại Bi Quán Thế Âm Bồ Tát!
Chúng con lạy Đệ Nhất Thiên, đại tỷ thần tiên. Chúng con kính lạy Nhị Thiên Vương. Chúng con thờ Đệ Tam Thiên Mụ, vị thần tiên vĩ đại
Chúng con thờ Tam Thập Lục Cung
Hôm nay là ngày ….. tháng …..…… là một ngày tốt lành
Vợ chồng tôi gồm …………., sinh được một người con (trai, gái) đặt tên là…………………….
Chúng tôi sống ở ………………………………………………………………………………………………………….
Hôm nay nhân ngày rằm của bé, chúng con thành tâm chuẩn bị hương hoa, phẩm vật, lễ vật dâng lên trước tòa, trước bàn chư tôn đức, chúng con xin dâng lên quý Ngài:
Nhờ chư Phật mười phương, các vị thánh, tiên, thần, thổ công, thổ thần, tổ tiên nội ngoại đã sinh ra cháu, đặt tên là …………………. … …….. sinh…………………… mẹ tròn con vuông.
Chúng con xin thành tâm cầu xin các vị tiên, nam thần giáng lâm, chứng giám cho lòng thành được thụ hưởng lễ vật, che chở phù hộ, vuốt ve, che chở cho cháu được ăn ngon ngủ yên. chóng lớn, mau lớn, không tật bệnh, không tật nguyền, không lo lắng, không hạn, không ách, phù hộ cho bé xinh đẹp, thông minh, sáng sủa, cuộc sống bình an, mạnh mẽ, hưởng phú quý cả đời. Gia đình con được nhiều phúc lành, việc lành nẩy nở, nghiệp dữ tiêu tan, bốn mùa không hạn nghĩ chăm lo.
Xin thành tâm khấn nguyện, cúi xin chứng giám lòng thành.
Nam Mô A Di Đà Phật! Nam Mô A Di Đà Phật! Nam Mô A Di Đà Phật!”.

3. Hoa khai trương – “bắt miếng”
Kết thúc lễ ăn hỏi đầy tháng cho bé trai và bé gái, gia đình còn phải tiếp tục một nghi thức nữa là khai hoa hay còn gọi là lễ “bắt miếng”. Lúc này, bố mẹ đặt bé vào giữa bàn. Chủ tế sẽ rót trà và thắp nhang xin phép bắt đầu nghi thức khai hoa. Sau đó, một tay bế bé, tay kia cầm cành hoa điệp hoặc bông hoa khác, đưa qua đưa lại trước miệng bé trong khi bạn đọc các quy tắc tốt:
“Mở miệng ra là hoa và hoa,
Hãy mở miệng với những người yêu, với những người nhớ,
Mở miệng là có bạc, có tiền,
Hãy mở miệng ra với những người hàng xóm thân yêu của bạn…”.
4. Mâm cúng đầy tháng bé trai và bé gái cần chuẩn bị
Mâm lễ cúng đầy tháng cho bé trai và bé gái thông thường sẽ cần những lễ vật sau:
- trái cây
- Hoa tươi
- Hương
- Trà, rượu, nước
- muối, gạo
- Các sản phẩm bánh kẹo
- Bộ vest nam (nếu cúng đầy tháng cho bé trai) hoặc bộ đồ nữ (nếu cúng đầy tháng cho bé gái)
- Một ngọn đèn hoặc một ngọn nến
- 13 miếng trầu cau cánh phượng (12 miếng trầu nhỏ, 1 miếng trầu lớn)
- 13 phần chè đậu trắng (nếu cúng đầy tháng bé trai) hoặc chè nước (nếu cúng đầy tháng bé gái) (12 phần chè nhỏ, 1 phần chè lớn)
- 13 phần xôi (12 đĩa nhỏ, 1 đĩa lớn)
- 1 con gà luộc to ngon

5. Hướng dẫn cách cúng đầy tháng cho bé trai và bé gái
Sau khi biết được ưu đãi cũng như nội dung ưu đãi kéo dài hàng tháng Đối với nhà trai, nhà gái khi thực hiện cúng bái cũng phải thực hiện thờ cúng đúng nghi thức, đúng phong tục. Đặc biệt, mâm lễ cúng đầy tháng bé phải được đặt cân đối trước lư hương. 12 phần lễ vật nhỏ sẽ dâng lên 12 bà mẹ, 1 phần lớn dâng lên Đức ông. Đối với mâm lễ mặn, tôm, thịt lợn, gà, cua, trứng, hoa, hương và nước trong được đặt ở mâm dưới cùng.
Nếu sắp xếp mâm cúng đầy tháng là có thể bắt đầu làm lễ cúng đầy tháng cho bé trai và bé gái. Cụ thể, quy trình diễn ra như sau:
- Đầu tiên, bố hoặc ông của bé sẽ là người thắp nến và làm lễ vật cúng Bà.
- Tiếp theo là đọc nội dung của toàn bộ ưu đãi hàng tháng như chúng tôi đã chia sẻ ở trên. Không cần học thuộc lòng, có thể viết hoặc in nội dung lời thề ra giấy để đọc
- đọc xong ưu đãi kéo dài hàng tháng sau đó cha hoặc ông của bé sẽ có tục làm lễ cầu may mắn đến với bé và chúc bé mau lớn, bình an và khỏe mạnh.
- Sau khi khấn xong mẹ có thể bế bé thắp hương khấn vái phù hộ cho bé

- Bước tiếp theo là thực hiện nghi thức đặt tên. Trước đó, cha mẹ và ông bà sẽ suy nghĩ về những cái tên mà họ muốn đặt cho em bé của mình. Lúc này chỉ cần đọc tên đã chọn, sau đó dùng 2 đồng xu có lỗ vuông ở giữa (tiền âm dương) gieo vào đĩa. Nếu có 1 đồng âm, 1 đồng dương (1 úp, 1 ngửa) thì có thể đặt tên đó cho bé. Nhưng nếu gieo 2 từ đồng âm hoặc 2 từ đồng âm nghĩa là ông bà tổ tiên không đồng ý cho bé lấy tên đó. Nếu gieo 3 lần vẫn được kết quả như vậy thì phải chọn tên khác cho bé
>> Xem thêm: Đồ cúng đầy tháng cho bé gái và cách chuẩn bị đồ cúng theo phong tục Việt Nam
Đây là nội dung ưu đãi kéo dài hàng tháng cho bé trai và bé gái. Trong nghi lễ cúng đầy tháng nhất thiết phải đọc bài văn khấn này, bởi văn khấn thể hiện lòng biết ơn của gia đình đối với tổ tiên, bà mụ, thầy cúng đã đưa bé về với gia đình. Tôi chỉ cầu nguyện rằng đứa bé sẽ lớn lên khỏe mạnh và bình an.