Rau mã đề là loại rau khá quen thuộc ở các vùng quê nhưng còn khá xa lạ với người thành thị. Vì vậy, bài viết này sẽ giúp bạn đọc giải đáp những thông tin về mã đề là gì, có công dụng gì và những món ăn ngon từ loại rau này.
1. Cây mã đề là gì?
Mã đề còn có tên gọi khác là mã tiền, xa tiền, loại rau này có tên khoa học là Plantago asiatica. Theo đó, mã đề là cây thân thảo, sống lâu năm. Chúng có chức năng tái sinh và tái sinh bằng nhiều cách như cành, hạt, thân cây mã đề cao khoảng 10 đến 15 cm.
Về đặc điểm nhận dạng, lá cây có hình thìa, đôi khi gần giống hình trứng, phiến lá có gân và hình cung dọc theo đường trên cùng và sẽ đều tụ lại ở mặt trên và mặt dưới của lá. .
2. Mã đề có chất dinh dưỡng gì?
Tuy là loại cây mọc hoang nhưng lại chứa nhiều chất dinh dưỡng. Đặc biệt, lá mã đề rất giàu canxi và một số khoáng chất khác. Ngoài ra, trong 100 g mã đề sẽ chứa lượng vitamin A tương đương với chất này trong cà rốt.
Thân cây chứa một lượng glucoside nhất định, còn được gọi là aucubin. Lá sẽ chứa chất nhầy, chất đắng với vitamin C, K và T. Hạt sẽ chứa chất nhầy và axit plantenolic.
Cây mã đề có vị ngọt, tính lành, tác dụng chủ yếu chữa tiêu chảy, ho lâu ngày hay viêm phế quản, tả, lỵ… Bộ phận dùng làm thuốc là hạt phơi hay sấy khô của cây mã đề gọi là xa tiền., toàn cây bỏ rễ phơi hay sấy khô gọi là hoa anh thảo, lá để tươi hay phơi hay sấy khô dùng về sau.
3. Tác dụng của rau mã đề là gì?
Như đã đề cập ở trên, cây mã đề đã trở thành một bài thuốc dân gian rất phổ biến, đó là:
3.1. Viêm thận cầu thận cấp
Chữa viêm cầu thận cấp, dùng mã đề, ma hoàng, thạch cao, đại táo, nhục quế, cam thảo đều 6g, sắc uống mỗi ngày 1 thang.
3.2. viêm cầu thận mãn tính
Dùng phối hợp 16g mã đề, thêm 12g mộc thông, 12g hoàng bá, 12g rễ cỏ tranh, 12g hoàng liên, 8g mộc thông, 8g tru linh. Theo đó, bạn nên sắc uống 1 thang mỗi ngày.
3.3. viêm bàng quang cấp tính
Với bài thuốc này có các thành phần như 16g mã đề, 12g phục linh, 12g hoàng bá, 9g trường linh, mộc thông, 8g rễ cỏ tranh, bán hạ chế và hoạt thạch. Sau đó dùng thuốc để sắc thành thuốc có tác dụng chữa khỏi bệnh.
3.4. Viêm bể thận cấp tính
Bài thuốc chữa viêm bể thận cấp gồm có cây mã đề tươi 50 g, rễ rơm tươi 50 g, đọt mây tươi 500 g, nửa ký. Mỗi ngày uống 2 lần, trong khoảng 5 đến 7 ngày sẽ thấy hiệu quả.
3.5. Bệnh sỏi bàng quang
Đối với căn bệnh này, bạn sẽ cần những nguyên liệu sau: 30 g mã đề, 30 g rau diếp và lá kim. Theo đó, dạng thuốc sắc uống 1 thang, mỗi ngày uống 2 lần và uống liên tục trong 5 ngày.
3.6. Điều trị nhiễm trùng đường tiết niệu cấp tính
Dùng 20g mã đề, 15g bồ công anh, 15g hoàng liên, 15g lá chi và một số vị khác như kim châm, cỏ nhọ nồi, rễ cỏ ích mẫu và vài gam cam thảo. Theo đó, mỗi ngày dùng 1 thang thuốc và dùng liên tục trong 10 ngày.
3.7. bí tiểu
Bài thuốc chữa bí tiểu sẽ là dùng hạt mã đề 13g sắc lấy nước uống làm nhiều lần trong ngày hoặc có thể kết hợp với lá mã đề.
3.8. đi tiểu ra máu
Đối với người đi tiểu ra máu, lá mã đề 12g, ích mẫu 12g xay lấy nước cốt uống.
Ngoài ra, để chữa chứng tiểu ra máu, nóng trong người cao tuổi có thể dùng hạt mã đề giã nhỏ thành bột, dùng vải sạch bọc lại, thêm 2 bát nước đem sắc khi còn tươi. bát, sau đó loại bỏ bột giấy. Dùng nước cốt của 3 chén hạt kê nấu thành cháo ăn lúc đói. Loại thuốc này có tác dụng giải nhiệt và đôi khi giúp mắt sáng hơn.
3.9. Hỗ trợ lợi tiểu
Dùng hạt mã đề 10 g, cam thảo 2 g sắc với 600 ml nước, sắc còn 200 ml, chia 3 lần uống trong ngày.
3.10. Giảm ho và long đờm
Dùng 10g mã đề, 2g cát cánh, 2g cam thảo, sắc uống mỗi ngày, uống trong 1 tháng.
3.11. Chữa nóng phổi ho dai dẳng
Dùng 20g-50g mã đề tươi rửa sạch sắc uống ngày 3 lần, uống khi còn nóng, mỗi lần cách nhau 3 giờ.
3.12. Viêm gan siêu vi
Dùng 20g mã đề, thêm 40g nhân trần, 20g hoa hòe, 20g lá mơ. Dùng toàn cây, thái nhỏ rồi phơi khô. Thành phẩm được pha như trà để uống, mỗi ngày uống từ 100 – 150 ml.
3.13. Chảy máu cam
Để chữa chảy máu cam, hãy dùng chuối tươi, rửa sạch và nghiền nát. Thêm một chút nước, sau đó để ráo nước để hấp thụ nước trái cây.
Theo đó, người bị chảy máu cam nên nằm trên giường, dùng gối kê cao đầu, phần lá mã đề còn lại đắp lên trán. Nếu chảy máu mũi quá nhiều, dùng tăm bông sạch quấn nút ở bên mũi và uống thuốc vài ngày sẽ thuyên giảm.
3.14. Chữa chốc lở ở trẻ em
Dùng một nắm mã đề tươi rửa sạch, thái nhỏ, cuối cùng nấu ăn với 100 – 150 g thịt nguội để còn sống, ăn vài ngày trẻ sẽ khỏe.
3.15. Cách làm nước psyllium để uống
Ngoài việc dùng để chữa bệnh, nhiều người còn thường uống nước mã đề để thanh nhiệt, vì loại cây này có tính mát, thanh nhiệt. Do đó, cách đun nước từ loại rau này rất đơn giản.
Để đun nước cho 2 đến 3 người dùng, dùng 50g lá mã đề, sau khi mua về nhặt bỏ những lá vàng, úa, héo và giữ lại phần rễ, rửa sạch dưới vòi nước rồi vớt ra, để ráo nước.
Sau đó cho lá mã đề đã rửa sạch vào ấm nước rồi cho nước vào, lưu ý lượng nước sao cho vừa đủ ngập mặt lá.
Sau đó đậy vung và bật bếp đun trong khoảng 30 phút để lá tiết ra. Cuối cùng, bạn chỉ việc rót nước ra ly và thưởng thức.
Nước mã đề sẽ có mùi thơm dịu nhẹ, vị ngọt nhẹ pha chút đắng rất thích hợp để giải nhiệt trong ngày hè oi bức. Có thể thêm chút đường và đá tùy theo khẩu vị nhé!
4. Lưu ý khi sử dụng mã
Là loại rau chứa nhiều chất dinh dưỡng, mã đề không nên được sử dụng quá thường xuyên, kể cả với mục đích giải khát. Đồng thời, nên hạn chế uống nước mã đề vào buổi tối để tránh tình trạng đi tiểu nhiều về đêm ảnh hưởng đến giấc ngủ.
Phụ nữ mang thai, nhất là 3 tháng đầu không nên dùng nước mã đề vì có thể dẫn đến sảy thai. Hơn nữa, nó hoàn toàn không dùng cho người thận yếu hoặc suy thận mãn tính.
Mặc dù là một loại thuốc dân gian truyền thống, nhưng vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn về công dụng và cách sử dụng của nó. Người bệnh không nên tự ngậm thuốc uống mà phải hỏi ý kiến của bác sĩ và người hành nghề có giấy phép hành nghề.
>>> Tìm hiểu ngay:
5. Rau mã đề nấu món gì ngon?
Như đã trình bày, không chỉ được dùng làm thuốc chữa bệnh, lá mã đề còn được dùng như một loại rau ăn để bổ sung chất dinh dưỡng cho cơ thể. Tuy nhiên, nếu bạn còn đang băn khoăn không biết nấu món gì từ loại rau này thì danh sách dưới đây sẽ dành riêng cho bạn, hãy lưu ngay vào sổ tay nhé:
- Súp chuối chuối ngon quá!
- Canh nấm nấu với chuối cũng là một sự kết hợp hoàn hảo!
- Chuối nấu, giò sống là những món ăn “bất hủ” của các ông bố bà mẹ.
- Chuối nấu đậu phụ vừa mát vừa ngọt đúng không nào?
- Đồ uống “mix” từ râu ngô cũng là một lựa chọn tuyệt vời
- Đơn giản và dễ làm với món chuối xào thịt bò, chỉ trong 5 phút là bạn đã có một đĩa rau thơm ngon.
>>>Đọc thêm:
Trên đây là những thông tin hữu ích về cây mã đề với công dụng, bài thuốc và món ăn ngon. Hãy lưu lại và sử dụng khi cần thiết, cảm ơn bạn đọc đã dành thời gian theo dõi bài viết!
